Οι κιρσοί αποτελούν διατεταμένες και ελικωμένες ή οφιοειδές φλέβες που φαίνονται ακριβώς κάτω από την επιφάνεια του δέρματος. Αυτές οι φλέβες εμφανίζονται συνήθως στα πόδια, αν και επίσης μπορεί να σχηματιστούν και σε άλλα μέρη του σώματος. Αποτελούν μια πολύ συχνή πάθηση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ενδέχεται να προκαλέσουν ήπιο έως μέτριο πόνο, καύσος και αίσθημα βάρους των κάτω άκρων, ενώ μπορεί να συνοδεύονται και από επιπλοκές όπως θρόμβωση ή έλκη του δέρματος.
Μια σειρά από άλλα είδη φλεβικών προβλημάτων που σχετίζονται με τους κιρσούς (φλεβίτιδα), είναι οι τελαγγειεκτασίες, οι ευρυαγγείες, η κιρσοκήλη, οι φλεβεκτασίες οι δικτυωτές φλέβες και οι αιμορροΐδες.
Αιτιολογία
Αδύναμες ή φθαρμένες φλεβικές βαλβίδες στις φλέβες μπορεί να προκαλέσουν τη διάταση των φλεβών και να δημιουργήσουν τους κιρσούς. Η φυσιολογική λειτουργία των βαλβίδων είναι να κλείνουν και να εμποδίζουν την παλινδρόμη ροή του αίματος προς τα κάτω. Στις διατεταμένες φλέβες οι βαλβίδες βρίσκονται σε απόσταση μεταξύ τους, με αποτέλεσμα το αίμα να λιμνάζει, γεγονός που προκαλεί και την επιδείνωση της διάτασης των φλεβών.
Προδιαθεσικοί παράγοντες
Διάφοροι παράγοντες μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης κιρσών. Σε αυτούς περιλαμβάνονται το οικογενιακό ιστορικό, η ηλικία, το φύλο, η εγκυμοσύνη, το υπερβολικό βάρος ή η παχυσαρκία και η έλλειψη κίνησης.
Κλινική εικόνα
Τα σημεία και συμπτώματα ων κιρσών περιλαμβάνουν μεγάλες φλέβες που μπορείτε να δείτε στο δέρμα σας, ήπιο οίδημα των αστραγάλων και των ποδιών σας, επώδυνα ή “βαριά” πόδια, κράμπες στα πόδια σας, κνησμό και αλλοίωση του χρώματος του δέρματος στην περιοχή γύρω από τους αστραγάλους.
Μερικές φορές οι κιρσοί προκαλούν δερματίτιδα (εκ στάσεως), με κνησμώδες δερματικό εξάνθημα. Επίσης μπορεί να προκαλέσουν επιπολής (επιφανειακή) θρομβοφλεβίτιδα. Πρόκειται ουσιαστικά για θρόμβωση του αίματος σε μια επιφανειακή φλέβα.
Διάγνωση
Οι γιατροί συχνά θέτουν τη διάγνωση των κιρσών βασισμένοι μόνο στην κλινική εξέταση. Μερικές φορές, κάποια τεστ ή υπερηχογραφική εξέταση (triplex) απαιτείται για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση.
Αντιμετώπιση
- Συντηρητική. Αλλαγές στον τρόπο ζωής αποτελούν συχνά την πρώτη θεραπεία για τη φλεβική ανεπάρκεια. Αυτές οι αλλαγές μπορεί να αποτρέψουν τη γρήγορη επιδείνωση της ανεπάρκειας, να μειώσουν τον πόνο και να καθυστερήσουν την πλήρη διαμόρφωση των κιρσών. Η φλεβική ανεπάρκεια είναι μια νόσος που συνεχώς επιδεινώνεται και δεν αναστρέφεται. Ωστόσο, μπορείτε να καθυστερήσετε την επιδείνωση εφαρμόζοντας κάποια συντηρητικά μέτρα. Αποφύγετε όρθια ή καθιστή θέση για μεγάλα χρονικά διαστήματα, αποφύγετε την ηλιοθεραπεία και τα ζεστά ποδόλουτρα, διατηρήστε ικανοποιητική σωματική δραστηριότητα και καθημερινή άσκηση, χάστε βάρος (εάν είστε υπέρβαρος), αποφύγετε τα στενά ρούχα και τα ψηλά τακούνια, φοράτε ελαστικές κάλτσες συμπίεσης, εάν ο γιατρός σας το συστήσει.
- Επεμβατική. Αν η ανεπάρκεια είναι πιο σοβαρή, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει μια ή περισσότερες θεραπευτικές επεμβάσεις. Μια σειρά από θεραπείες είναι διαθέσιμες, είναι γρήγορες και εύκολες και δεν απαιτούν πολύ χρόνο αποκατάστασης (εγχείρηση, θεραπεία με laser ή RFA και σκληροθεραπεία).
- Χειρουργική θεραπεία. Η σαφηνεκτομή (πλήρης αφαίρεση της φλέβας) αποτελεί την κλασική και δοκιμασμένη εδώ και δεκαετίες χειρουργική αντιμετώπιση των κιρσών με άριστα αποτελέσματα.
- Θεραπεία με laser. Πραγματοποιείται με ειδικό ενδοαυλικό laser (ELVeS), χωρίς καμία τομή, υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση και συνήθως υπό τοπική αναισθησία. Χρησιμοποιείται μια οπτική ίνα, η οποία συρρικνώνει το φλεβικό τοίχωμα και σφραγίζει την πάσχουσα φλέβα.
- Θεραπεία με RFA (Radiofrequency Ablation). Πραγματοποιείται με ειδικό ενδοαυλικό καθετήρα εκπομπής ραδιοσυχνοτήτων που προκαλεί θερμική βλάβη και σύγκλειση της φλέβας. Εκτελείται χωρίς καμιά τομή, υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση και συνήθως υπό τοπική αναισθησία.